Tôi tư duy nghĩa là tôi tồn tại câu nhắc này theo triết học thuộc trường phái nào tuyệt vời nhất 2024

Bạn có biết một vài câu kể tưởng như đơn faken và ngắn gọn lại có sức lay động sâu sắc đến nền triết học cũng như hầu hết ngành công nghệ liên quan khác trên toàn thị trường? Ở đây, câu nhắc “tôi tư duy buộc đề nghị tôi tồn tại” của Descartes là một trong các câu kể bởi thế. Qua bài học này chúng ta sẽ hiểu được tại sao câu đề cập súc tích ấy lại có tầm ảnh hưởng và nức danh đến vậy, cũng như biện pháp để hiểu được ý nghĩa của nó.

Bạn đang xem: Tôi tư duy tôi tồn tại

Nội dung tổng quát

Như chúng ta đã biết ở phần 1: Tri lắp thêmc là gì, thì đã có tương đối nhiều triết gia nêu lên các giải pháp tiếp cận khác nhau để cố gắng định nghĩa hai từ “tri máyc”. Cũng kèm theo các nỗ lực ấy là sự nảy sinh của hiện tượng hồi quy vô tận và các thách máyc được đặt ra bởi chủ nghĩa hoài nghi là: có một nhóm niềm tin đặc biệt nào có thể tự biện minh mà không bắt buộc ở chúng ta việc đó?

Tượng nhà triết học Descartes kèm câu đề cập nổi danh của ông.

các triết gia như Descartes và Augustine nghiêng về bí quyết định nghĩa tri lắp thêmc theo chủ nghĩa nội liên kết. Cụ thể, họ cho rằng chúng ta có thể nhận biết tính đúng đắn của một niềm tin ngay từ chính bản thân chúng ta. Hơn nữa các niềm tin này đóng vai trò làm cho tiêu chuẩn cho tất cả các niềm tin khác, bao gồm các niềm tin có khả năng đúng cao nhất.

Chúng ta có thể mua được tiêu trí của sự thật và biện minh ngay từ việc xem xét ý tưởng hay suy nghĩ xuất xứ từ chúng ta. Hãy nhớ lại lời phản biện của Augustine sở hữu chủ nghĩa hoài nghi học viện: “thật ngớ ngẩn khi cho rằng có một số khẳng định thì giống thật hơn các khẳng định khác khi chúng ta không biết rõ sự thật là gì”.

Đối sở hữu Augustine và Descartes, thì các hiểu biết về bản thể (self) là thứ sẽ đáp ứng cần thiết cho chúng ta các tiêu chuẩn của sự thật và cái bỏ được các tồn nghi.

Chính nhờ việc tậu tòi trong sự tự phản biện và tự suy ngẫm mà khi không chúng ta sẽ được dẫn dắt đến câu hỏi “tư duy là gì?” hay “bản chất của việc tư duy là gì?”. Về vấn đề này, Descartes đã có một hướng tiếp cận nổi danh là: chúng ta có thể trực tiếp tư duy và cảm nhận được sự tồn tại mà không cần đến thể xác. Hay đề cập biện pháp khác, triết gia này cho rằng: tâm trí và thể xác là hai sự vật tồn tại độc lập.

Đứng trên lập trường của nhị nguyên luận, Descartes nhận định thể xác và tâm trí là hai khía cạnh tồn tại độc lập. quanh đó ra, ông cũng đưa ra một gợi ý rằng chúng ta không thể chọn tòi hay khám phá được gì từ những nghiên cứu về kỹ thuật tâm trí (nghĩa là công nghệ về nhận lắp thêmc hay công nghệ về hành vi là vô nghĩa), bởi theo lời nhận định trên, thể xác tách biệt tâm trí và dường như không thể tiêu tiêu dùng thể xác để đào sâu về tâm trí được.

Tuy nhiên, theo chính suy nghĩ của chúng ta cũng như sự biện minh ở những bài sau ta sẽ thấy lời khẳng định trên là không đúng. Dù thế, đồng tình hay là không thì những khẳng định đứng trên lập trường thuyết nhị nguyên của Descartes vẫn có ảnh hưởng lớn đến những cuộc tranh luận về bản chất và chức năng của tâm trí, cũng như những tranh luận về trí hợp lý của động vật hay thiết bị móc.

Quay trở lại sở hữu câu đề cập “cogito ergo sum”, một số người khi kể đến câu đề cập nổi tiếng này đã bổ sung thêm một vế phía trước: “dubito ergo cogito ergo sum”, dịch nghĩa: “I doubt therefore I think therefore I am” trong tiếng Anh và dịch ra tiếng Việt: “tôi nghi ngờ, tôi tư duy, tôi tồn tại”. Và dù chúng ta biết đến nhiều sở hữu biện pháp kể “tôi tư duy tôi tồn tại” thì trong khuôn khổ bài học này bên tôi sẽ dùng từ “suy nghĩ” (think) thay cho “tư duy” để gần hơn sở hữu nguyên bản. kế bên ra, để bài viết không trở nên rườm rà và đánh đố bằng những cụm khái niệm, tôi sẽ gọi tắt lập luận “tôi tư duy, tôi tồn tại” là cogito.

Lưu ý, đây là một trong những bài học trọng điểm của cạnh tranha học, giả dụ những bạn không thể lĩnh hội nó ngay trong lần đọc đầu tiên, hãy nỗ lực đọc lại hoặc nghiền ngẫm cho đến lúc thật hiểu. Tôi tin rằng, một lúc những bạn đã nắm được mấu chốt vấn đề này, một điều kỳ diệu sẽ xảy ra trong tư duy của bạn.

Suy luận theo hợp lý ngẫu nhiên

Chủ nghĩa hoài nghi phổ quát (global scepticism) cho rằng không thể có một khẳng định nào là tuyệt đối đúng cả, bởi có một khả năng là bên trong tâm trí chúng ta nuôi giữ một con quỷ lừa dối có quyền năng vô hạn, và nó có thể xoay chiều những suy tư của chúng ta.

Tuy nhiên có những người phản lại trường phái hoài nghi này, họ đặt câu hỏi rằng liệu một con quỷ như thế có thể tồn tại mà chúng ta chưa chắc hẳn chắn? Liệu có gì mâu thuẫn không ví như ta nghi ngờ hoặt động suy nghi của một ai đó? Hoặc nghi ngờ là gì giả dụ nó chưa bắt buộc là một chiếc suy nghĩ.

Chính những câu hỏi trên đã phát triển thành nền tảng cho lập luật cogito nổi tiếng, lúc cả thánh Augustine và Descartes đều cho rằng chúng ta không thể dùng lý trí để nghi ngờ chính những suy nghĩ của chúng ta cũng như không thể dùng lý trí để nghi ngờ sự tồn tại của chính mình. Và những lập luật trên chính là thứ vũ khí sắc bén nhất để đánh bại tư tưởng hoài nghi.

“ví như ai đó nghi ngờ, nghĩa là anh ta buộc đề nghị đang sống. giả dụ anh ta nghi ngờ, anh ta đề nghị nhớ tại sao anh ta nghi ngờ. ví như anh ta nghi ngờ, anh ta đề nghị hiểu tại sao anh ta nghi ngờ. giả dụ anh ta nghi ngờ, anh ta nên mong muốn được biết đúng về một điều gì đó. giả dụ anh ta nghi ngờ, anh ta đề nghị đang suy nghĩ. giả dụ anh ta nghi ngờ, anh ta buộc đề nghị biết rằng anh ta không biết. giả dụ anh ta nghi ngờ, anh ta nên biết rằng anh ta không thể tán thành một biện pháp tùy tiên. Và lúc một ai bắt đầu nghi ngờ, họ không thể nghi ngờ ngược lại tất cả những điều trên vì ví như những điều trên đều đáng nghi thì họ không thể thực hành được bất cứ sự nghi ngờ nào hết.”

ngoại trừ ra Descartes cũng có một lập luận tương tự để phản bác vấn đề quỷ dối lừa:

“Cứ để nó lừa dối tôi bao nhiêu tùy say mê nhưng kiên cố chắn nó sẽ không bao giờ lừa dối được tôi lúc tôi đang nghĩ một điều gì đó. vì thế, sau lúc cân nhắc toàn bộ sự biện minh thật cẩn thận, tôi kết luận rằng: khẳng định tôi tư duy tôi tồn tại là có thể hẳn chắn đúng mang bất kỳ lúc nào tôi thốt ra điều đó hoặc điều đó lớn mạnh ra trong tâm trí tôi.

Bây giờ, chúng ta thử suy ngẫm lại khẳng định cogito – tôi nghĩ tôi tồn tại, tiền đề “tôi nghĩ” có được sự ủng hộ chắc hẳn đến thế vì ví như ta nghi ngờ nó thì tức là ta đang phê chuẩn lại nó, một lần nữa. Bởi ví như “tôi nghi ngờ rằng tôi suy nghĩ”, điều đó đồng nghĩa sở hữu việc “tôi không nghĩ rằng mình suy nghĩ”, đến đây thì hai vế tự mâu thuẫn mang nhau. do vậy, khẳng định “tôi nghĩ” luôn đúng, ít nhất là trong lúc nó được hình dung.

Đến đây chúng ta có thể cho đã thành công trong việc biện minh tiền đề “tôi nghĩ” là đúng. Tuy nhiên, điều gì sẽ biện minh cho “tôi tồn tại”? Bởi từ “tôi nghĩ” không có con đường hiển nhiên nào dẫn chúng ta đến thẳng “tôi tồn tại”. Và kể cả lúc có ai đó khẳng định được rằng “bất cứ chiếc gì suy nghĩ đều tồn tại” thì điều này không thể trùng hợp được coi là đúng và con quỷ dối lừa có thể lần theo dấu vết tùy tiện ấy mà tìm đến chúng ta.

Điều thú vị là chính Descartes cũng phủ nhận thành công của lập luận cogito phụ thuộc vào khẳng định “bất cứ cái gì suy nghĩ đều tồn tại”. Thay vào đó ông cho rằng: bất cứ một khẳng định tổng quát nào cũng đều phụ thuộc vào kết luận của cogito để trở thành đúng trong giả dụ nhất định. Và ví như ông giả định khẳng định cogito luôn đúng, thì từ bây giờ chính Descartes đã mắc bắt buộc lỗi ngụy biện vòng tròn. Và ví như Descartes mắc lỗi ngụy biện vòng tròn, thì ta hãy nhớ lại điều ông đã khẳng định lúc ông cho rằng ví như việc suy nghĩ tồn tại thì bắt buộc có một đối tượng thực hành việc đó. Ở đây Decartes dùng đại từ nhân xưng ngôi lần đầu là “tôi”.

Xem thêm: Chuyển Phát Nhanh Bưu Điện Mất Bao Lâu ? (Dịch Vụ Vnpost) Thời Gian Gửi Hàng Qua Bưu Điện Mất Bao Lâu

Vậy đề nghị chăng Descartes đã giả định ra điều đó?

David Hume không cho là vậy. Hume cho rằng khả năng lớn Descartes có thể đã khẳng định được hành động suy nghĩ có tồn tại, tuy nhiên ông không thể rút ra kết luận về đối tượng thực hiện hành động suy nghĩ này. Và Descartes cũng dường như thiên về hướng suy nghĩ rằng: “ý nghĩ không buộc phải một cái thực thể nào đó trôi lơ lửng mà không có một đối tượng cho việc này”, vì thế ông đã gán cho nó một đối tượng.

Suy luận theo tối ưu thực dụng

Jaakko Hintakka là một triết gia đương đại, ông lại hiểu lập luận cogito theo một cách khác. có ông, lập luận này cần được đối chiếu trên khía cạnh “triển khai” của nó. Cụ thể hơn, Hintikka dựa vào thực tế rằng không thể nghĩ hoặc kể: “tôi nghi ngờ rằng tôi đang nghĩ” hoặc “tôi không tồn tại” vì nó mâu thuẫn hết sức. kế bên ra ông cũng lập luận rằng giả dụ “tôi suy nghĩ” bằng cách nào đó dẫn đến “tôi tồn tại” thì việc truy ngược từ “tôi tồn tại” sang “tôi suy nghĩ” chẳng có mục đích gì.

Bạn đơn faken có thể nhắc rằng “tôi nghĩ”. Và nếu “tôi nghĩ” không trùng hợp dẫn đến “tôi tồn tại” thì “tôi nghĩ nhưng tôi không tồn tại” cũng ko bị coi là cái thuẫn có hoàn hảo trùng hợp. Tuy nhiên Hintikka cho rằng “tôi tồn tại” của Descartes có thể được suy thẳng ra từ “tôi nghĩ” mà ko cần thông qua hợp lý tự nhiên bởi nó thuộc về tính thực dụng (pragmatically).

Tuy hai khái niệm thuộc về tính thực dụng là mâu thuẫn thực dụng và nhất quán thực dụng ko được định nghĩa rộng rãi nhưng chúng ta có thể hiểu nó ở mức độ đại khái là: ví như một trình bày được coi có tính nhất quán thực dụng lúc nó có một bối cảnh minh bạch để chúng ta có thể đánh giá nó một bí quyết hợp lý. Còn một khẳng định được coi là mâu thuẫn thực dụng là lúc bản thân nó ko chứa đựng sự mâu thuẫn nào nhưng chính việc chúng ta đánh giá nó sẽ quyết định điều kiện để nó đúng hay sai.

Cũng theo Hintikka thì, khi đề cập hay nghĩ rằng “tôi suy nghĩ tôi tồn tại” sẽ là mâu thuẫn thực dụng chứ ko hẳn mâu thuẫn logic tự nhiên. Và vì thế, sẽ có sự tự biện minh một giải pháp thực dụng khi đánh giá “tôi suy nghĩ, tôi tồn tại”.

Ở đây, có ít nhất 2 vấn đề với biện pháp hiểu Hintikka:

Một là ko có gì khẳng định phân biệt rằng nhất quán thực dụng và mâu thuẫn thực dụng là đủ để kết luận về tính đúng sai của một khẳng định. Ví dụ, ta ko thể nghĩ hay đánh giá một biện pháp nhất quán hai khẳng định “tôi nghi ngờ rằng tôi nghĩ” hay “tôi ko tồn tại”.

Tại sao ko thể thốt ra một khẳng định nào thì khẳng định đó nên là sai?

Hãy xem một ví dụ của vấn đề này trong “nghịch lý người đề cập dối”. Sẽ là mâu thuẫn thực dụng khi nhắc hay viết “Câu văn này là sai” nhưng chúng ta ko thể suy ra bất kì điều gì về tính đúng sai của câu văn này mà chỉ dựa vào mỗi mình câu văn đó. ví như nó sai, nó đúng và giả dụ nó đúng thì nó sai.

Vấn đề thứ hai là mối quan hệ giữa việc nhận vật dụngc được những suy nghĩ của tôi và sự thật rằng tôi tồn tại ko thật sự hiển nhiên. nhắc bí quyết khác, tại sao tôi cần buộc đề nghị biết rằng “Tôi nghĩ”. Tôi ko thể xác nhận sự tồn tại của chính mình một biện pháp thực dụng đơn faken bằng việc đánh giá khẳng định “Tôi tồn tại” hay sao? Và tôi ko thể đạt được kết quả tương tự bằng việc thốt ra bất kì một khẳng định nào khác hay sao?

Thomas Hobbes (1588-1679) đã đưa ra phản biện với tác phẩm Meditations của Descartes rằng “Tôi đang đi bộ, bởi thế tôi tồn tại”. Bởi Hobbes cho rằng chỉ cần có sự tồn tại của bất kì một hành động nào là đủ để chứng minh một đối tượng có tồn tại thì hành động “đi bộ” cũng có thể thay thế rẻ cho hành động “suy nghĩ”.

Tuy nhiên Decartes và Augustine đã phản bác lại: biết rằng mình đang nghĩ buộc đề nghị là điều kiện phải để rút ra kết luận rằng mình tồn tại.

Bạn có thể phản bác bằng những lập luận với tính thực dụng rằng: bất kì khẳng định nào thay thế cho khẳng định “tôi suy nghĩ” đều có thể bị nghi ngờ. “Tôi đang đi bộ” khó đúng nếu như khẳng định “tôi có chân” bị lung lay. Và thực tế, đây chính là những gì Descartes đã phản biện lại Hobbes, tuy nhiên thời bấy giờ vẫn chưa ra đời chủ nghĩa thực dụng như Hintikka tiêu dùng. Điều siêu đòi hỏi là bạn ko thể phủ nhận đó là bạn – người thốt ra ý nghĩ đó tồn tại – khi bạn thốt ra điều gì đó.

Kết nối trực tiếp với mẫu tôi bản thể

quan sát cuối cùng này gợi ý một biện pháp khác để tiệm cận lập luận cogito. Hai giải pháp vừa nêu ở trên (suy luận theo tuyệt vời tự nhiên và thực dụng) có một điểm chung là họ đều giả định rằng lập luận cogito diễn tả mối quan hệ giữa người suy nghĩ và hai khẳng định (“tôi suy nghĩ” và “tôi tồn tại”), mỗi vế được giả định là tự biện minh cho chính nó.

Tuy nhiên, sự liên kết hợp lý giữa hai khẳng định trên có vẻ đã ko được làm phân biệt và từ đó dẫn đến việc đáng lo ngại là con quỷ dối lừa có thể mò đến và che mắt chúng ta.

Nhưng thế nào nếu “tôi suy nghĩ” trực tiếp liên kết người suy nghĩ với tâm trí của người đó thay chỉ đơn nháin là phát biểu dưới dạng khẳng định? Và bởi vậy đó sẽ không còn là mối quan hệ gián tiếp tới bản thể nữa mà tức là khi nghĩ “tôi nghĩ”, nghĩa là tôi trực tiếp cảm nhận được bản thể của chính mình.

Để có được sự kết nối trực tiếp với bản thể của chính mình thì cần phải có một mẫu khẳng định nhất định và khẳng định đó phải thỏa mãn điều kiện: đối tượng của khẳng định và bản thân “tôi” phải là hai thứ đồng nhất. “Tôi đi bộ” sẽ không giúp tôi biết bản thể của mình nếu tôi ngờ rằng bất kì cái gì cũng có thể đạp xe/chuyển động mà chưa hẳn tôi (ví dụ robot chẳng hạn).

Thế nhưng nếu “tôi đi bộ” là cách đề cập tắt của “tôi nghĩ rằng tôi đi bộ” thì vấn đề lại khác. Nhưng do đó thì sức nặng của lập luận sẽ được quyết định bởi mệnh đề “tôi suy nghĩ” chứ không liên quan gì đến thực tế đang đi bộ của khẳng định. Và tôi có thể nghĩ rằng tôi đang đi bộ trong khi thực ra tôi đang nằm chợp mắt trên giường hoặc thậm chí là không có ai đi bộ cả.

Xem thêm: Cách Tải Bài Hát Về lắp thêm Điện Thoại, 404 Not Found

Nếu điều này đúng, có vẻ “tôi tồn tại” được suy luận ra bởi sự tự nhận lắp thêmc đã đảm bảo chỉ trong suy nghĩ và không có một sự nghi ngờ nào có thể xen vào được. Như Descartes đã nhắc: vì con quỷ chỉ có thể lừa dối tôi về sự hiện diện của mình khi nghĩ “tôi suy nghĩ” bằng cách tạo cho tôi vươn lên là vô máyc mà thôi, nhưng một khi tôi bắt đầu nghĩ những ý nghĩ của tôi rồi, thì phân minh là đã quá muộn.”

kèm theo, việc chứng minh sự tồn tại của tâm trí để chứng minh thể xác đó tồn tạihongf đánh bại chủ nghĩa hoài nghi là một nhiệm vụ rất cực nhọc. Và theo như Augustine, ông cho rằng thật vô lý khi tin có một khoảng cách giữa vẻ kiểu dáng và bản chất của cuộc sống khách quan. Trong tác phẩm “Sixth Meditation”, Descartes đã đi tới kết luận rằng chúng ta có thể tín nhiệm ra những giác quan của chúng ta mặc khi có hoặc không có một cuộc sống vật chất bên ngoại trừ tâm trí. Ông cũng lập luận rằng: những giác quan là đáng uy tín trong việc báo cho chúng ta rằng có một trái đất khách quan tồn tại chứ chưa phải dạy cho chúng ta về bản chất của thế giới đó.

Trong Sixth Mediation, Descartes đã suy từ những kết luận trên đến câu hỏi: nếu thân xác tồn tại, tâm trí có là thứ đồng nhất với thể xác hay không? Và ông đã đưa ra một kết luận trái ngược: tâm trí và thể xác là hai thứ tồn tại độc lập, tách rời!